Hoe maak je de pennen?

How to make this joint?

Nadat ik het resultaat in de eerdere blogs heb laten zien, is het misschien wel leuk om te laten zien hoe ik dat voor elkaar krijg.

De eerste stap is het zagen. Dat heb ik al laten zien in de Zaagblog. Kan natuurlijk ook met een goede hand kapzaag, maar dat vond ik echt te veel werk. Vervolgens heb ik de latten nog een keer op de futselplank gelegd en geschaafd om zeker te zijn dat de kant haaks en recht is.

Straighten the edge on a shooting board.

Bij het zagen is er in de hoek nog een randje materiaal blijven staan. Dat steek ik weg met een scherpe beitel.

Cleaning the corner with a chisel.

Dan maak ik het schuine vellingkantje met een houten schaaf die ik hier speciaal voor omgebouwd heb.

Chamfering the edge.

Omdat ik ruim gezaagd heb, past de pen nog niet in het gat, hij is te dik. Daarvoor heb ik weer een speciale schaaf, een zogenaamde grondschaaf (Stanley 71). Eigenlijk niets anders dan een plankje waar een schaafbeitel onder hangt. Het grote voordeel hiervan is dat je op deze manier heel makkelijk de wangen (zijvlakken) van de pen parallel houdt.

Thicknessing the tenon with a router plane.

Nu is de pen nog te breed. De spatpen moet nog uitgezaagd worden. Dat doe ik met een kapzaag. Eerst precies af tekenen, dan is het zo gezaagd.

Cutting the haunch.

Nu kan ik de eerste keer gaan passen. Ik let nu vooral op de borst lijnen, de kant waar de regel en stijl tegen elkaar komen. Die moeten goed parallel zijn, zonder gapende kloven. Eventueel kan ik deze nog een beetje aanpassen met een boorschaaf, een Record 073. Alles wordt dus meerdere keren in elkaar gezet en uit elkaar gehaald om hier of daar een frutsel weg te schaven.

Trial fit and adjusting the shoulderlines with the shoulderplane.

Tijd om de verstekjes te gaan snijden. Daarvoor heb ik een blok (Merbau) hout op 45 graden gezaagd en die zet ik hier klem op de stijl. Dan kan ik het hoekje wegsteken.

Cutting the mitred corner with a mitre block.

Het schiet al op. Ik hoef alleen nog de verdieping in de regel te maken waar de verschoven borst van de stijl in past. Eerst voorzichtig inzagen en zo veel mogelijk wegsteken met een beitel. Omdat de beitel makkelijk het hout klieft en de draad van het hout weleens de verkeerde kant op gaat, is dit een eng klusje.

Cutting the relief for the advanced shoulderline.

Dat maak ik dan weer af met de grondschaaf. Twee blokjes aan de zijkant geklemd, als grondvlak voor de schaaf. Zo kan je heel precies werken en een nette uitsparing maken. Het verstekhoekje maak ik weer met behulp van het schuine verstekblok en een beitel.

Finishing the relief with the router plane.

En dan passen, en weer uit elkaar halen en heel voorzichtig hier of daar aanpassen, totdat alles mooi in elkaar zit ( of totdat je het wel mooi genoeg vind). Het is een heel verhaal geworden, maar het is dan ook een hele boel werk die ik me op de hals gehaald heb. Maar het is wel leuk om te doen. Ik heb nu twee kaders klaar. Nog maar 12 te gaan.