Instagram

Monday, October 25, 2010

Zo maar wat schaaf plaatjes

Altijd leuk, krullen maken.


En nog leuker is dat je met een echte scherpe beitel in je schaaf ook kopshout heel goed kunt schaven.

Bijna al die snippers is kops hout, en zijn dus hele fragiele schilfertjes.

En dan nog een plaatje van de werkbank opgetuigd met de grootste deur. Toch wel een goede zet geweest om die werkbank te gaan maken, nu zo'n 2,5 jaar geleden. Het beste stuk gereedschap dat je hebben kunt is een goede werkbank.

Sunday, October 24, 2010

Haaks maken

Alle gelijmde ladefronten en deurtjes moeten nu nog aan de buitenkant netjes haaks en recht geschaafd worden. Ook die hoorntjes moeten er nog afgezaagd. Aangezien mijn zaagtafel en schaafbank niet super precies zijn doe ik dit maar weer met handgereedschap.


Planing the edges straight and square

 Eerst de hoorntjes aan een kant er af zagen, een beetje ruim. Dan met een lange schaaf deze kant netjes recht maken. Vervolgens meet ik op de zijkanten haakse lijnen uite en schaaf ook daar tot het recht is en dus haaks op de lange kant. De laatste kant doe ik dan wel weer op de zaagtafel, dat gaat nu wel goed omdat ik een rechte kant tegen de aanslag kan leggen.

Mijn werkbank lijkt wel het enigste vlakke oppervlak hier in huis, dus daar kan ik mooi de verschillende stukken passen. Hier en daar moet ik aan de achterkant iets wegschaven om de fronten vlak op de tafel te krijgen, maar over het algemeen past het allemaal nog heel netjes.

Testing the drawer front fit.

Sunday, October 17, 2010

Piece de resistance.

Alle deuren en ladefronten zijn gelijmd! Hard gewerkt dit weekend. Hier dan het "Piece de Resistance", de koelkastdeur:

The fridge door.

Alles ging eigenlijk best vlot, totdat ik de vaatwasmachinedeur ging lijmen. Daar kwamen de pinnen links en rechts om het paneel te centreren niet goed uit. Het bleek dat er eentje niet in het midden zat. Ik dus die pin weggebeiteld en een nieuw gat geboort. Terwijl alles al in de lijm stond kwam ik er achter dat ik de verkeerde had verplaatst, waardoor ze nu dus allebij niet meer in het midden zaten. Snel alles weer uit elkaar getikt, voordat de lijm kon gaan drogen en schoongespoeld met water. Dit keer heb ik het nokje verschoven door er een stukje in te lijmen:
Notch repair, with my Stanley #18

Een mooie gelegenheid om m'n Stanley #18 te showen, een blokschaafje uit begin 20e eeuw. Na deze reparatie ging gelukkig alles wel goed en was ik nog net op tijd om mee uit eten te gaan.

Saturday, October 16, 2010

Lijmen

Vandaag was een grote dag. De ladefronten zijn in elkaar gezet en gelijmd. Ach, wat is een beetje lijmen, maar voor mij is het echt een mijlpaal. Maar beginnen bij het begin.

De panelen zijn van massief hout en in tegenstelling tot triplex of MDF zal dat altijd blijven werken in de breedte van het hout (nauwelijks in de lengte). Daarom moet het paneel los in de groef van het frame zitten. Maar omdat ik in het paneel die notenhouten dwarsstrepen heb gemaakt, is het niet mooi als dat zomaar lukraak heen en weer schuift, met een beetje pech zelfs scheef gaat zitten. Daarom heb ik een fixering in het midden gemaakt.

In het midden van het balkje van het frame zie je een houten pin die in een gat is glijmd. In het paneel rechts daarvan zie je het bijbehorende nokje die over die pin heen valt, en daarmee het midden van het paneel op z'n vaste plek fixeert.


Nog een foto van een van de ladefronten in de lijmklemmen. Dit is weer een zenuwenklus, omdat je weinig tijd hebt. Binnen 8 minuten van lijm opbrengen totdat de klemmen er op zitten, moet je klaar zijn anders is de lijm al te veel gedroogd.

Dus eerst alles nog een keertje droog passen, zodat ik er zeker van ben dat er niets klemt of fout zit. Dan de lijm op de pen en gat verbindingen aanbrengen en uitsmeren. En vervolgens de boel in elkaar zetten, veel slaan met de houten hamer want alles zit veel strakker als de lijm ertussen zit. Snel snel, geen fouten maken (paneel achterstevoren o.i.d) en diep zuchten als het gelukt is.

Thursday, October 14, 2010

Panelen zagen

Van bijna alle panelen moest nog rondom een paar mm afgezaagd om de goede passing in de frames te krijgen. Niet te strak, want dan hebben ze bij vochtig weer geen ruimte om uit te zetten. Ook niet te ruim, want dan komen er bij droog weer spleten te voorschijn. Eigenlijk een klusje van niks op de zaagtafel. Maar het is vrij eng. Als ik nu ergens teveel afzaag, heb ik echt een probleem! Dus alles drie keer meten en liever nog een keer ergens een flinter afhalen, dan in 1 keer teveel. Volgens mij is de passing nu redelijk perfect.

Gisteren heb ik de laatste pen en gat verbindingen afgemaakt van de frames die te breed waren geworden. Dus ik schiet nu echt op met de deurtjes en ladefronten. Ik hoop dit weekend iets te gaan lijmen.

Monday, October 11, 2010

Schuren en olieen

Zaterdag was het zulk mooi weer dat ik de gelijk een buitenklusje ben begonnen. Schuren. Typisch iets om niet in de werkplaats te doen, als je niet alles onder het stof wilt hebben. Ik kon van collega Hans een mooie excenter schuurmachine lenen, en met een stapel schuurschijfjes in oplopend grit ben ik lekker alle panelen gaan schuren. Hoewel ze al behoorlijk glad en strak waren, zag je bij kritisch kijken in het daglicht toch nog veel lelijke plekjes. Ik ben dus begonnen met grit 60. Dan 80, 120, 180 en 240. Al die tussenstapjes juist om tijd te besparen. Sla je stappen over dan kost het veel meer moeite om de schuurkrasjes van de vorige gang weg te schuren. Grit 240 is fijn genoeg om een voelbaar glad resultaat te krijgen.

Vervolgens in de olie zetten. Olie heeft voor mij het grote voordeel dat er makkelijk een goed resultaat mee te krijgen is. Ik ben niet zo'n schilder en krijg dan al snel strepen, druipers en stof in de lak. Olie zet je dik op, laat het 10 minuten intrekken en dan met een schone doek goed uitwrijven. Er mag geen laag op blijven. Nadeel van olie is dat het hout nogal donker kleurt. Daarom heb ik het gemengd met 8% witte kleurstof. Op een weegschaal dus een hoeveelheid olie in een bakje doen en daar 8% wit bij druppelen.

Voor een goede bescherming van het houtoppervlak is alleen olie een beetje karig. Ik gebruik een mengsel dat ontwikkeld is voor vloeren. Er zit ook een harde wax en een soort vernis doorheen. Maar het opbrengen wordt daar niet moeilijker van. En als het sterk genoeg is voor een vloer, zal het ook wel goed zijn voor een keukenkastje. Door het toevoegen van de witte kleurstof blijft het hout mooi licht van kleur. Een nadeel vind ik wel dat de notenhouten strips vrij open vaten hebben die als streepjes in het oppervlak zichtbaar zijn. Die zijn nu wit geaccentueerd.

Helaas schoot er zondag tijdens het olieen opeens een kramp in m'n rug en loop ik nu met een soort spit rond. Ik heb het dus niet af kunnen maken. Maar om een idee te geven hoe het gaat worden, even een fotootje van een ladefront.
Trial fit of drawer front.

Het begint er al een beetje op te lijken! Wat er verder nog moet gebeuren? Het paneel nog een keer in de olie zetten. Het zit nu een beetje te krap in de groef van het frame, dus rondom een flinter afzagen. Ik wil al de panelen in het midden fixeren, dus daarvoor ga ik een pin in de groef zetten en een bijpassend nokje uitzagen in het paneel, maar dat leg ik wel uit als ik zover ben. Tenslotte het geheel verlijmen en de uitstekende hoorntjes afzagen. Als laatste de buitenmaten op de juiste maat schaven, randen afronden en het frame inolieen.

Maar eerst mijn rug weer laten herstellen.

Tuesday, October 5, 2010

Smaller maken.

Nadat ik had besloten om maar in de zure appel te bijten en de ladefronten smaller te gaan maken, hebik de zaagtafel weer opgesteld en in orde gemaakt. In een blog in april en  nog een blog in april had al beschreven hoe ik de pennen in eerste instantie gemaakt heb. Zoiets werd het nu weer maar dan eenvoudiger. Ik hoef nu geen vellingkantje te schaven, want die zit er al. En ipv de mal waarin de rails rechtop staan voor het zagen van de wangen van de pennen, heb ik dat nu met een handzaag gedaan. Het gaat zo best snel en vanavond heb ik er al 4 klaar.

Er is wel iets anders mis gegaan. Op deze foto zie je hoe ik de borstlijnen van de pennen zaag op de zaagtafel.



Rechtsboven in de foto zit het aanslag blokje vastgeklemd. Ik schuif de rails tegen dit blokje aan en vervolgens schuif ik de slede vooruit waardoor een gleuf gezaagd wordt. De positie van dit blokje is natuurlijk heel belangrijk. Omdat ik met ongelijke borsten werk (voor en achterkant zitten versprongen) zet ik een 3mm dik plaatje tegen het aanslagblokje, draai de rails om en zaag de borst aan de andere kant van de rails. Dat ging allemaal heel mooi, alleen ben ik 1 keer dat 3mm vulplaatje vergeten. Met als gevolg dat 1 van de zaagsnedes 3mm te ver zit.

Nadat ik even helemaal verdrietig was geworden heb ik besloten het maar te aanvaarden. De lades naast het fornuis worden nu dus maar 89,7 cm breed ipv. 90 cm.

Pennen nog niet klaar...

Bij het passen van de paneeltjes in de frames, zag ik dat er wel heel veel speling was bij de ladefronten. Even alles nagemeten, en inderdaad, de 90 cm brede fronten zijn bijna 91cm geworden. Geen idee waar het fout is gegaan, want alle 60cm brede kastdeurtjes zijn wel precies op maat.

Ik heb nog proberen te bedenken waar ik kon gaan sjoemelen met de maten, maar uiteindelijk is er maar een oplossing, de frames moeten gecorigeerd. De hoeveelheid werk valt denk ik wel mee. Het gaat om 7 frames die aan 1 kant korter moeten. Gelukkig korter, want langer zou een beetje moeilijker zijn.

Monday, October 4, 2010

Mooi schaven.

De laatste dagen ben ik druk geweest met het mooi glad schaven van de frames. En niet alleen glad, maar ook zo dat in de hoeken, waar de regels en stijlen samenkomen, alles op hetzelfde niveau ligt. Eerst natuurlijk de schaafbeitels lekker scherp geslepen en dan lekker aan de slag. Zoals ik al eerder geschreven heb, is mijn esdoorn hout niet netjes recht van nerf. Het gaat vaak op en neer, soms zelfs echt golvend. Vaak zit er een knoestje en daar omheen is de nerf helemaal wild. Schaven is dan niet zo makkelijk, omdat je snel het oppervlak beschadigt. Laat ik dat eens uit leggen met een plaatje.

Hier zie je hoe de beitel tegen de nerf in schaaft. De punt van de beitel is nu snel geneigt om een splinter op te pikken die dan langs de nerf diep in het hout uitscheurt, ipv netjes afgesneden te worden. In de tekening zie je het hout dan ook voor de beitel uitdiep wegscheuren. Niet tegen de nerf inschaven dus, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan als die alle kanten op draait. Gelukkig zijn er nog meer oplossingen. In de eerste plaats een hele scherpe beitel en dunne krullen schaven. Dat voorkomt al veel ellende. Een andere oplossing heeft te maken met de hoek ´A´ waaronder de schaafbeitel staat. Je kan je voorstellen dat als de hoek A kleiner is, de beitel dus platter ligt, hij veel makkelijker een splinte oppikt. Andersom wordt het gedrag beter als de hoek A groter wordt.

Een hoek van 45 graden s standaard, een mooi compromis waarbij je zacht hout en niet te moeilijk hard hout goed kunt schaven. Bijna alle schaven hebben de beitel dan ook onder een hoek van 45 graden staan. Een hoek van 50 graden heet York pitch. Dit werd vroeger al  veel gebruikt voor moeilijker hardhoutsoorten. Mijn infill schaaf heeft een hoek van ongeveer 49 graden, bijna York pitch dus. Maar voor dit esdoorn is dat soms nog niet genoeg. Daarom heb ik een Stanley # 4 (die normaal een hoek van 45 graden heeft) omgebouwd naar bijna 60 graden. Dat is heel eenvoudig door bij de punt van de beitel aan de vlakke zijde een tegenhoekje te slijpen.
Dus zonder iets aan de schaaf zelf te veranderen kan je zo heel makkelijk de moeilijkste houtsoorten schaven. Nadeel is wel dat het schaven zwaarder gaat en dat de beitel sneller bot wordt. Ga je met een nog grotere hoek werken dan kom je in het terein van de schrapers.


En zo ziet het er dan in het echt uit. De Stanley #4 vooraan. De Infill  schaaf is dat lompe ding daarachter. En op het hout staat de schraper want soms is dat het enigste wat nog goed werkt. Schrapen is nog veiliger tegen beschadigingen maar laat niet zo'n glad oppervlak achter. Ten slotte een beetje schuren met fijn schuurpapier om een blokje gewikkeld.